Τάσος Κορωνάκης: «Να αποφύγουμε το διχασμό σε διλήμματα που βάζει ο αντίπαλος»

Συνέντευξη του Τάσου Κορωνάκη στην Εποχή

Το τελευταίο διάστημα έχει διατυπωθεί μια εκτίμηση ανατροπής του πολιτικού συστήματος. Πρόκειται για μια υπερβολικά αισιόδοξη εκτίμηση; 

Αναμφισβήτητα υπάρχει μειωμένη εμπιστοσύνη στον δικομματισμό, ωστόσο δεν πιστεύω ότι μπορούμε να μιλάμε για ανατροπή του πολιτικού συστήματος.
Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι πως έχει ανοίξει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Αριστερά, σε μια δύσκολη και αντιφατική συγκυρία. Χαρακτηριστικό αυτής της αντιφατικότητας είναι πως μετά από κάθε σύγκρουση το σύστημα αν και μόλις έχει υποστεί μια ακόμα ήττα, μοιάζει πιο ισχυρό από πριν. Η πραγματικότητα είναι πως αναγκάζονται να κάψουν εφεδρείες, να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους βάζοντας στην κυβέρνηση την ακροδεξιά, βάζοντας χωρίς εκλογές ένα τραπεζίτη Πρωθυπουργό, επενδύοντας στον φόβο. Τα πιο σκληρά μέτρα και ο πιο σκληρός εκβιασμός όμως δημιουργούν και νέες συνθήκες για το κίνημα αντίστασης. Ίσως το σύνθημα της περιόδου για μας είναι το «όσο πιο ψηλά οι φράχτες, τόσο πιο ψηλά οι άλτες»
.
Η ενότητα της αριστεράς αποτελεί μια λύση;

Η ενότητα της Αριστεράς πρέπει να αποτελεί μέσο και στόχο. Ακόμα κι αν σήμερα μοιάζει ουτοπική, είναι η πραγματικότητα, η ίδια η ένταση της ταξικής πάλης, που θα πιέζει για αυτήν. Το απέδειξε η κατάληψη της ΔΕΗ καθώς και η αλληλεγγύη στους εργαζόμενους της Ελληνικής Χαλυβουργίας.
Σκέψου μόνο πόσο διαφορετική θα ήταν η κατάσταση αν υπήρχαν κοινές επιτροπές ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΣΥΡΙΖΑ σε δύο μόνο θέματα, στα χαράτσια και στην εφεδρεία. Η δυνατότητα νίκης στα κεντρικά αυτά μέτωπα θα άλλαζε καθοριστικά τους συσχετισμούς αλλά και τον ρόλο της Αριστεράς.
Νομίζω πως είναι αναγκαία μια αντεπίθεση του κόσμου της αριστεράς σε όποια οργάνωση κι αν βρίσκεται, με στόχο την απόρριψη της λογικής που απλά εξηγεί τους λόγους της επερχόμενης ήττας μας, και την διεκδίκηση μιας πλατιάς κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας που θα φέρει πιο κοντά την ανατροπή της πολιτικής της Τρόικας και των μνημονίων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δώσει δείγματα γραφής σε σχέση με την ενότητα;

Το ότι παρά τις δυσκολίες και τα πισωγυρίσματα υπάρχει τόσα χρόνια αποτελεί ήδη ένα δείγμα γραφής, ενώ οι αλλαγές που έχει προκαλέσει αυτή η συμπόρευση μέσα στο κίνημα αλλά και σε όλους μας είναι πολύ μεγάλες. Το σημαντικό όμως είναι η στάση που θα κρατήσει σήμερα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποφύγει την παγίδα του διχασμού πάνω σε άγονα διλήμματα που βάζει ο αντίπαλος και να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης για νέες ενωτικές διεργασίες. Είναι τουλάχιστον αυτοκαταστροφικό να χωριζόμαστε για «τις συνταγές που θα μαγειρέψουμε στις κουζίνες του μέλλοντος».
Η εκτίμηση μου είναι πως μπορούμε να καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο-πρόταση που θα σπάει το δίπολο εντός – εκτός ευρώ, μνημόνιο ή χρεωκοπία κλπ και θα έχει ως βασική του αιχμή το καμία θυσία για το ευρώ – καμία αυταπάτη για την δραχμή, το ξήλωμα των συνθηκών και την επανίδρυση της ΕΕ, και ακόμα να περιλαμβάνει τους 5 άξονες που ήδη έχουμε καταθέσει για αναδιανομή, δημόσιο έλεγχο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αξιοποίηση της στάσης πληρωμών για την διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, ασπίδα κοινωνικής αλληλεγγύης και μια πολίτικη ανασυγκρότησης της παραγωγικής διαδικασίας.

Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ, όσον αφορά τις συμμαχίες;

Όσο ανοιχτοί είμαστε, πρέπει να είμαστε άλλο τόσο προσεκτικοί. Αν έχουμε πρώτα στο μυαλό μας τον κόσμο της αριστεράς και οι κινήσεις μας γίνονται, ώστε αυτός ο κόσμος να σταθεί στα πόδια του, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα.
Τα όρια μιας συμμαχίας προσδιορίζονται πρώτα και κύρια από το πολιτικό της περιεχόμενο. Η υιοθέτηση ενός πλαισίου με ταξική και διεθνιστική ματιά όπως αυτό που ανέφερα παραπάνω πιστεύω πως ξεκαθαρίζει τα πράγματα. Δεν καταλαβαίνω μια λογική εθνικοπατριωτικού μετώπου. Έχουμε πολλά κοινά με έναν Γερμανό εργαζόμενο, ενώ δεν έχουμε κανένα με ένα Έλληνα εργοστασιάρχη. Σήμερα διαδικασίες όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ πραγματικά μας λείπουν. Σκεφτείτε τις δυνατότητες που θα είχαμε αν τη μέρα της Συνόδου Κορυφής είχε προγραμματιστεί μια ευρωπαϊκή γενική απεργία ή συγκεντρώσεις σε όλες τις πρωτεύουσες.

Βλέπουμε ότι η κοινωνική βάση του ΠΑΣΟΚ αποχωρεί από το κόμμα, όπως και πολλά στελέχη του. Τι στάση πρέπει να κρατήσει η αριστερά;

Στη σημερινές συνθήκες κοινωνικού ολοκαυτώματος χρειαζόμαστε μια άμεση τακτική πλατιών συμμαχιών για την συγκρότηση ενός μετώπου αντίστασης και προοδευτικής εξόδου από την κρίση.
Μια τέτοια συμμαχία που συγκροτείται με την ηγεμονία της αριστεράς, αν και από τα πάνω, παράγει αποτελέσματα και στο κίνημα κι αν έχουμε ως στόχο να νικήσουμε πρέπει για αρχή να τους σταματήσουμε.

Αναφέρεσαι στην ηγεμονία της αριστεράς. Ο κόσμος που απεγκλωβίζεται από το δικομματισμό, ίσως, έχει μια διαστρεβλωμένη εικόνα για το τι είναι η αριστερά θα προσελκυσθεί με αυτούς τους όρους;

Μιλάω για μια ηγεμονία με την γκραμσιανή έννοια του όρου όσον αφορά το πεδίο των ιδεών. Μακριά από εμάς οι οπορτουνιστικές λογικές του να πούμε αυτά που θέλει ν’ ακούσει ο κόσμος για να έρθει μαζί μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να κάνει τέτοιου τύπου εκπτώσεις και δεν πρέπει στιγμή να καλλιεργεί την αυταπάτη πως μια κυβέρνηση με μια μαγική συνταγή μπορεί να δώσει την λύση.

Γίνονται συναντήσεις του ΣΥΡΙΖΑ με πρόσωπα που αποχωρούν από το ΠΑΣΟΚ. Όσον αφορά τις συνεργασίες με αυτά τα πρόσωπα, ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές;

Αν το πρώτο όριο είναι ο σεβασμός στον κόσμο της αριστεράς, το δεύτερο είναι πως υπάρχει ένα ζήτημα στίγματος και πολιτικού προσωπικού. Ο κόσμος που φεύγει από τον δικομματισμό ενώ θέλει να μην είναι η αριστερά περιχαρακωμένη, δεν είναι σίγουρο πως επιδιώκει να ξανασυναντήσει ένα πολιτικό προσωπικό από το οποίο έχει απογοητευθεί και καλώς ή κακώς φέρει το στίγμα των προηγούμενων κυβερνήσεων. Μ’ αυτή την έννοια οι συνεργασίες που κάνουμε πρέπει να φροντίσουμε να μην στέκονται εμπόδιο στο να συναντηθούμε με τον κόσμο που επιδιώκουμε να αποτελέσει τον κορμό αυτού του μετώπου. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να δώσουμε την δυνατότητα σε πρόσωπα και συλλογικότητες να αναγνωρίσουν τα λάθη τους και στις σημερινές ακραίες συνθήκες να βοηθήσουν ουσιαστικά στις προσπάθειες μας. Οι ισορροπίες είναι λεπτές.

Την περασμένη βδομάδα η Σοφία Σακοράφα σε κοινή συνέντευξη τύπου με το ΣΥΡΙΖΑ, ανακοίνωσε τη συνεργασία της. Πώς κρίνεις αυτή την εξέλιξη;

Νομίζω ότι είναι μια πολύ θετική εξέλιξη και αυτή νομίζω πως είναι και η γνώμη του κόσμου της αριστεράς. Με την Σοφία Σακοράφα έχουμε έρθει αρκετά κοντά σ’ επίπεδο δημόσιου λόγου, έχει συμμετάσχει σε μια σειρά εκδηλώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ έχει και κινηματική δράση. Πρόκειται για ένα παράδειγμα του τρόπου που πρέπει να γίνονται οι συνεργασίες αυτή την περίοδο.
Η ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι το 40% του κόσμου δεν έχει πληρώσει το χαράτσι. Από τη μια φαίνεται ως μια νίκη του κινήματος, από την άλλη, όμως, αποτελεί μια διαπίστωση ότι το 40% των πολιτών δεν έχουν να πληρώσουν.
Η ανυπακοή από την Αριστερά είναι μια ορθή στρατηγική ως ένδειξη αλληλεγγύης απέναντι στον κόσμο που δεν έχει να πληρώσει αλλά και ως μέσο μπλοκαρίσματος της κυβερνητικής πολιτικής. Οι επιτροπές για τα χαράτσια έχουν μια πρωτοφανή μαζικότητα, γιατί βοηθάνε ουσιαστικά τον κόσμο να οργανώσει τον αγώνα του και την άμυνά του. Ωστόσο το μεγαλύτερο κομμάτι του κόσμου που δεν έχει πληρώσει είναι γιατί δεν έχει.

Τον τελευταίο καιρό δημιουργούνται όλο και περισσότερα στέκια αλληλεγγύης, διοργανώνονται συλλογικές κουζίνες και χαριστικά παζάρια. Υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε φιλανθρωπία και αλληλεγγύη;

Οι κινήσεις αλληλεγγύης εντάσσονται για μένα στο εσωτερικό του κινήματος αντίστασης. Το κίνημα αλληλεγγύης δεν πάει να υποκαταστήσει τις δομές του κράτους πρόνοιας, αλλά την ώρα που προσπαθεί να καλύψει πραγματικές ανάγκες ταυτοχρόνως τις διεκδικεί. Συμμετοχή και συλλογικότητα κάνουν την αλληλεγγύη να απαντάει στο σήμερα, αλλά και να ανιχνεύει τους δρόμους του αύριο.
Να κάνω όμως μια παρατήρηση. Νομίζω ότι συχνά η δράση μας γίνεται μ’ έναν τρόπο υπερβολικά αριστερό –ακριβώς για να μη θεωρηθεί φιλανθρωπία- και γι’ αυτό μερικές φορές είναι μειοψηφική. Έχουμε φύγει νομίζω από τη φάση του παραδείγματος και πρέπει να περάσουμε στη φάση της γενίκευσης. Για να το κάνουμε αυτό όμως χρειάζεται να κοινωνικοποιηθούμε ξανά. Να μιλάμε σαν κανονικοί άνθρωποι και να παρεμβαίνουμε σαν κανονικοί άνθρωποι.
Σήμερα στην Αμερική το κίνημα “Occupy” έχει απλωθεί παντού, την ίδια στιγμή που το κίνημα των πλατειών στην Ελλάδα έχει καμφθεί. Παρότι αυτό το κίνημα κατάφερε ν’ ανατρέψει την κυβέρνηση Παπανδρέου, σήμερα ο κόσμος δεν αντιδρά για την αλλοίωση της ψήφου του και την διορισμένη κυβέρνηση.
Πρέπει να δημιουργούμε κάθε φορά τους όρους νίκης, ενώ θα είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε πως το κίνημα θα αλλάζει μορφές, θα έχουμε κορυφώσεις, θα κάνουμε και κοιλιές. Η λογική ότι οι πλατείες τελείωσαν απαντήθηκε τον Σεπτέμβρη – Οκτώβρη. Το κίνημα πέρασε το καλοκαίρι από μια πολύ σκληρή σύγκρουση με μεγάλη αστυνομική καταστολή και παρ’ όλα αυτά το μεσοπρόθεσμο πέρασε. Ήταν λογικό να υπάρξει μια απογοήτευση. Ωστόσο το κίνημα ανασυντάχθηκε το φθινόπωρο και έριξε την κυβέρνηση Παπανδρέου. Την επόμενη περίοδο, θα κριθούμε από το αν θα δημιουργήσουμε ξανά ένα κίνημα που θ’ ανατρέψει την κυβέρνηση Παπαδήμου.

Πηγή: Εποχή
*Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα Δρόσου