Επιστολή διαμαρτυρίας των επαγγελματιών ψαράδων Πάρου Αντιπάρου

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2010

Εμείς οι επαγγελματίες ψαράδες Πάρου – Αντιπάρου, κάτοχοι επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών βιντζότρατας, διαμαρτυρόμαστε για την άδικη απόφαση της απαγόρευσης της βιντζότρατας με τον γνωστό τρόπο εργασίας.

Απαγόρευση που έθεσε σε εφαρμογή η πολιτεία με εντολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης από 1 Ιουνίου 2010 επικαλούμενη την προστασία της βιώσιμης αλιείας. Μια απαγόρευση που απέχει μακράν από την πραγματικότητα περί βιώσιμης αλιείας.

Πριν από μια δεκαετία με την υπόθεση του ναυαγίου του «ΣΑΜΙΝΑ» οι ίδιοι άνθρωποι μας αποκαλούσαν ήρωες. Εμείς ουδέποτε κατατάξαμε τους εαυτούς μας στους ήρωες. Απλά αναδείξαμε αξίες προς τους συνανθρώπους μας και τη νεολαία κρατώντας ψηλά την εικόνα της χώρας μας εντός και εκτός συνόρων. Αξίες που δεν γνωρίζουμε τι γίνεται στις άλλες χώρες αλλά στη χώρα μας την Ελλάδα τείνουν να χαθούν…

Σήμερα, από την Επίτροπό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ηρωίδα του Πολυτεχνείου, και των λανθασμένων χειρισμών των προηγούμενων που ασχολούνταν με το θέμα της αλιείας, μας παίρνουν τα μικρά σκάφη μας από την παράκτιο αλιεία και μας κατατάσσουν δίπλα στα υπερσύγχρονα επιδοτούμενα βαποράκια τις ανεμότρατες χωρίς αυτό να μπορεί να είναι εφικτό.

Εξαφανίζουν με λίγα λόγια μια πολιτισμική και χιλιοτραγουδισμένη κληρονομιά και παράδοση της χώρας μας την τράτα. Εξαφανίζουν το λαϊκό ψάρι τη μαρίδα. Επίσης μας δίνουν την ευκαιρία επίσημα πλέον για τον αφανισμό μας, γιατί όχι και –κυριολεκτικά- τον πνιγμό μας αφού μας πάνε σε μεγάλες αποστάσεις από την ακτή για εργασία με τα σκάφη μας που η ηλικία τους είναι πάνω από 30 ετών.

Ζητάμε την άμεση επαναφορά του εργαλείου με τον γνωστό τρόπο εργασίας από εμάς. Γιατί το μόνο που κατάφεραν είναι να φέρουν σε απόγνωση κάποιες εκατοντάδες οικογένειες και να αφαιρέσουν από τους νησιώτες κατά τους χειμερινούς μήνες από το τραπέζι τους το φθηνό λαϊκό ψάρι την μαρίδα.

Ζητάμε την άμεση υλοποίηση των υποσχέσεων που έχουν ανακοινωθεί και έχουν υπογραφεί περί καταβολής οικονομικών ενισχύσεων του απολεσθέντος εισοδήματός μας για να μπορέσουμε να ζήσουμε με τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια στα νησιά μας χωρίς να περνάει από τη σκέψη μας ότι είμαστε τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού.

Τέλος είμαστε ανοιχτοί σε διάλογο με οποιονδήποτε δεν συμφωνεί με τα αναγραφόμενα.

Συνημμένα, προς ενημέρωσή σας, σας επισυνάπτουμε:

1. Τα επιστημονικά δεδομένα – έρευνες (για την πραγματική καταστροφή που κάνει η βιντζότρατα και όχι αυτή που επικαλούνται)

2. Τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης περί καταβολής οικονομικών ενισχύσεων (κάτι που δεν έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα) από δημοσιεύματα

Α) της εβδομαδιαίας εφημερίδας «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ» και

Β) της εφημερίδας «Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ»

3. Ενημέρωση της ΠΑΣΕΓΕΣ με θέμα την αποζημίωση ια την απόσυρση αλιευτικού σκάφους.

4. Ερωτήσεις δυο βουλευτών (Μαρκόπουλου, Ν.Δ. – Κρεμαστινού, ΠΑΣΟΚ)

Συνημμένα:

1.

Επιστημονικά δεδομένα – έρευνες

* Για το ζήτημα της βιντζότρατας έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές έρευνες.

α) Βασιλοπούλου, Αναστασοπούλου κ.σ., ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., Αλιευτικά Νέα Τ309, 2/2008, σελ. 59-63

* Απορρίψεις: Μηχανότρατα 40%, Στατικά δίχτυα 22% (Αιγαίο), 15% (Ιόνιο), Βιντζότρατα 8%

* Καταλήγει λοιπόν η έρευνα πως «σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μας τα παράκτια σκάφη που χρησιμοποιούν δίχτυα φαίνεται ότι αποφέρουν απορριπτόμενες ποσότητες οι οποίες αν και παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις λαμβάνοντας υπόψη τον όγκο του σχετικού στόλου. Θα πρέπει σε επίπεδο συνόλου σκαφών να είναι σημαντικές επηρεάζοντας έτσι την ισορροπία του οικοσυστήματος.

Διερωτώμεθα γιατί θα πρέπει να καταργηθεί η βιντζότρατα τη στιγμή που τα στατικά δίχτυα είναι πιο καταστροφικά;

β) 26-30 September 2005: Ο πληθυσμός της μαρίδας, που αποτελεί τον κύριο στόχο-αλίευμα της βιντζότρατας, δεν παρουσιάζει κανένα απολύτως πρόβλημα.

γ) 2000 Αλιεία με πεζότρατα στην παράκτια ζώνη του Θρακικού Πελάγους. Σύγκριση σταθμών αλιείας και εποχιακή συνεύρεση ειδών. 6^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ωκεανογραφίας και Αλιείας, Χίος 23-26 Μαΐου 2000. Πρακτικά συνεδρίου σελ. 72-77

Από την υποβρύχια λήψη που πραγματοποιήθηκε φαίνεται η μηδενική επίπτωση της ανάσυρσης του εργαλείου.

δ) Πετράκης Γ., εκτίμηση των επιπτώσεων κατάργησης της αλιείας με βιντζότρατα στην Ελλάδα, Υπουργείο Γεωργίας 2001 (Επιστημονικός Υπεύθυνος).

Κάτω από 8% απορριπτόμενα και δεν έχει επίπτωση στα ιχθυαποθέματα.

ε) Πετράκης Γ. Εκτίμηση των επιπτώσεων της αλιείας με βιντζότρατα στα αλιευτικά αποθέματα το 2009, χρηματοδοτήθηκε από το ΕΠΑΛ 2000-2006, με κωδ. Υποέργου: 128432/1, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με Επιλ. Δαπ.: 150.000 ευρώ

Έγιναν μηνιαίες δειγματοληψίες σε 13 σημεία σε όλη την Ελλάδα καθ’ όλη την χειμερινή περίοδο λειτουργίας της βιντζότρατας.

Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την ήπια μορφή αλιείας με βιντζότρατα.

Απορριπτόμενα λιγότερα το 8% (εκ των οποίων μόνο το 2% είναι εμπορεύσιμα είδη).

Οι εκτιμήσεις για την επίπτωση στα λιβάδια Ποσειδωνίας είναι πως τόσο από επιτόπιες καταγραφές όσο και από υποβρύχιες λήψεις (ΕΛΚΕΘΕ), είναι αμελητέα (σχετική μελέτη ανέδειξε την επίπτωση στα λιβάδια από άγκυρες μικρών σκαφών πιο καταστροφική από την βιντζότρατα).

στ) Κόκκορης Γ. Αν Καθηγητής, Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ενίσχυση των θαλάσσιων αποθεμάτων και τόνωση της αλιείας 2009.

Από 19 καταγεγραμμένες πιθανές αιτίες μείωσης των ιχθυοαποθεμάτων η βιντζότρατα βρίσκεται στην 17^η θέση με συμβολή 1%.

Από τους 100 αλιείες που ρωτήθηκαν μόνο οι 11 πρότειναν να καταργηθεί η βιντζότρατα.

2.

«ΦΩΝΗ της ΠΑΡΟΥ» Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010: Καταβολή οικονομικών ενισχύσεων σε επαγγελματίες αλιείς: Στο 100% του απολεσθέντος εισοδήματος.

Ο Υφυπουργός Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Π. Ρήγας συνυπέγραψε την Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2010 με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αποφάσεις σύμφωνα με τις οποίες καταβάλλεται οικονομική ενίσχυση στους επαγγελματίες αλιείς κατόχους αλιευτικών σκαφών. Οι ενισχύσεις αυτές αφορούν και τους αλιείς της βιντζότρατας. Συγκεκριμένα δικαιούχοι των οικονομικών ενισχύσεων είναι:

α) Οι επαγγελματίες αλιείς – ιδιοκτήτες επαγγελματικών σκαφών που πλήττονται από τα μέτρα για την προσωρινή παύση αλιευτικών δραστηριοτήτων, τα οποία απορρέουν είτε από σχέδια διάσωσης και αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων είτε από λήψη επειγόντων μέτρων (στο πλαίσιο σχεδίων διαχείρισης αποκατάστασης κ.λπ.) είτε λόγω φυσικών καταστροφών που υποχρεώνουν σε λήψη μέτρων για λόγους δημόσιας υγείας. Οι οικονομικές αυτές ενισχύσεις διατίθενται για μέγιστο χρονικό διάστημα 12 μηνών που μπορεί να παραταθεί ισόχρονα.

β) Οι επαγγελματίες αλιείς (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) - ιδιοκτήτες επαγγελματικών σκαφών (συμπεριλαμβανομένων και των σπογγαλιευτικών) που προβαίνουν σε μόνιμη παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων τους.

Τα σκάφη τα οποία θα παύσουν, είτε προσωρινά είτε μόνιμα την αλιευτική τους δραστηριότητα πρέπει να είναι ενεργά, καταχωρημένα στο κοινοτικό αλιευτικό μητρώο και να πληρούν όλες τις προϋποθέσεις της κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας που διέπει τα επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη. Το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 100% του ποσού που έχει υπολογισθεί ως απολεσθέν εισόδημα.

Απόσπασμα από την εφημερίδα «Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ», Σάββατο 20, Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010. Στο εδώλιο η Ελλάδα για καταστρατήγηση της Κοινοτικής Πολιτικής… «Πειρατής» στην Ε.Ε. είναι η ελληνική αλιεία!

«Έγινε γνωστό ότι σε πρώτη φάση θα δοθούν 35 εκατ. ευρώ στο Ταμείο Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων για τη χρηματοδότηση δεκάδων αλιέων οι οποίοι αντιμετωπίζουν αυξημένα προβλήματα ρευστότητας. Τα χρήματα υπάρχουν στον κωδικό «Ενάλιον» και υπολογίζεται ότι θα ανακουφίσουν πάνω από 1.000 επαγγελματίες αλιείς που εκμεταλλεύονται σκάφη μέσης αλιείας».

3.

ΠΑΣΕΓΕΣ

18-10-2010

Αριθ. Πρωτ.: 901

Θέμα: Άξονας προτεραιότητας Ι – Μέτρο 1.1 – ΕΠΑΛ 2007-2013

……

2.3 Αλιευτικά σκάφη άνω των 15 ετών.

Τα αλιευτικά σκάφη με άδεια για το εργαλείο βιντζότρατα που οι ιδιοκτήτες τους υποβάλλουν αίτηση για μόνιμη παύση εντός των ετών 2010 και 2011 θα έχουν αυξημένη αποζημίωση που θα αντιστοιχεί στο 140% των προβλεπόμενων για τις λοιπές κατηγορίες αλιευτικών σκαφών.

4.

ΕΡΩΤΗΣΗ 1

Επιβίωση της βιντζότρατας - του πλέον παραδοσιακού αλιευτικού εργαλείου της Μεσογείου

Εύβοια - 1/5/2010

Βουλευτές της Ν.Δ., μεταξύ αυτών και ο Κώστας Μαρκόπουλος κατέθεσαν ερώτηση στην Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης σχετικά με την επιβίωση της βιντζότρατας.

Η βιντζότρατα είναι ένα από τα πλέον παραδοσιακά αλιευτικά εργαλεία της Μεσογείου, με μακρύτατη παράδοση στη χώρα μας (υπάρχουν ιστορικά δεδομένα για τον παραδοσιακό αυτό τρόπο αλιείας από την εποχή του Ομήρου). Από την εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 1626/94, σχετικά με τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατήρησης των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο, η βιντζότρατα λειτουργεί με βάση άδειες που εκχωρούνται σε ετήσια βάση, στο πλαίσιο της δυνατότητας παρεκκλίσεων, αν και η πρόβλεψη του σχετικού κανονισμού ήταν να σταματήσει η λειτουργία της από το 2002. Επιπλέον, με βάση τον Κανονισμό 1967/2006 για τη Μεσόγειο του Συμβουλίου της Ε.Ε., με τον οποίο καταργείται ο Καν(ΕΚ) 1626/94, η βιντζότρατα θα πρέπει να καταργηθεί εντός του 2010. Σήμερα, με βάση τα στοιχεία του Αλιευτικού Μητρώου, υπάρχουν 431 παραδοσιακά σκάφη σε όλη την Επικράτεια (με μέσον όρο μήκους τα εννέα μέτρα) και περίπου 1800 άτομα απασχολούνται και η οικονομική τους επιβίωση είναι άμεσα εξαρτώμενα από τη βιντζότρατα.

Επίσης, με Υπουργική Απόφαση του 2002, περιορίστηκε η περίοδος λειτουργίας κατά δύο μήνες (Απρίλιος και Μάιος) και έτσι σήμερα η βιντζότρατα λειτουργεί από την 1η Οκτωβρίου έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους, δηλαδή συνολικά έξη μήνες το χρόνο. Λειτουργεί δε παραδοσιακά πάνω από λιβάδια Ποσειδώνιας (Posidonia oceanica) και λασπώδεις βυθούς σε ποσοστό μικρότερο του 30% των χαρτογραφημένων περιοχών Πωσειδώνιας. Η αλιεία αυτή ασκείται σε πολύ συγκεκριμένα θαλάσσια σημεία –καλάδες-(από 0 έως 70 μέτρα από την ακτή) που συνολικά δεν ξεπερνούν το 1-2% της παράκτιας ζώνης, σε σύγκριση με άλλα παράκτια εργαλεία που μπορούν να αλιεύουν σε όλη την παράκτια ζώνη. Η διάρθρωση των τυπικών αλιευμάτων είναι 70% μαρίδα, 15% σαρδέλα, 10% γόπα και κάποια άλλα ψάρια της παράκτιας ζώνης. Η κατάργηση αυτού του τύπου αλιείας θα εκτοξεύσει το κόστος της κατά κανόνα φθηνότερης αυτής κατηγορίας ψαριών, που μάλιστα τους μήνες της απαγόρευσης είναι απαγορευτικό (με κόστος μεγαλύτερο από τα οφέλη), με αποτέλεσμα οι αλιείς τους μήνες αυτούς να μην δουλεύουν με τους εναλλακτικούς τρόπους (δίχτυα και παραγάδια).

Οι επιπτώσεις της βιντζότρατας στα λιβάδια Πωσειδωνίας, με βάση επιστημονικές μελέτες (π.χ. Μελέτη ΕΛΚΕΘΕ – Επιστημονικό Υπεύθυνο: Γ. Πετράκη), είναι μηδαμινή, όπως μηδαμινή είναι και η επίπτωση που θα έχει μία πιθανή κατάργηση στα ιχθυαποθέματα. Υπάρχουν μάλιστα μαρτυρίες από παλαιότερα πειράματα σε περιοχές της Ελλάδας που δείχνουν ότι ο περιορισμός της βιντζότρατας μείωσε τα σχετικά ιχθυαποθέματα, προκαλώντας ανισορροπία στις τροφικές και οικολογικές αλυσίδες του ενδιαιτήματος με μειώσεις στην βιοποικιλότητα των ιχθύων και των ασπόνδυλων του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Οι φήμες για την κατάργηση της βιντζότρατας ολοένα και εντείνονται και τόσο όλοι οι άμεσα ενασχολούμενοι, των οποίων ο βιοπορισμός εξαρτάται από αυτή την αλιεία, όσο και Ενώσεις Εμπόρων από ιχθυόσκαλες και καταναλωτικές οργανώσεις έχουν εκφράσει έντονες ανησυχίες για το τί μέλει γενέσθαι. Παράλληλα, μία εκ των πραγμάτων κατάργηση (με βάση τις νέες προβλέψεις των κοινοτικών κανονισμών η αλιεία αυτή θα πρέπει να ασκείται σε απόσταση 1,5 μιλίου από την ακτή και με άνοιγμα ματιού 40 χιλ., κάτι που καθιστά αδύνατη τη συνέχιση αυτού του τρόπου αλιείας) θα στερήσει από τη χώρα μας έναν από τους παραδοσιακότερους τρόπους αλιείας, ταυτισμένος με τον παράκτιο-αλιευτικό χαρακτήρα της πατρίδας μας, με έντονες τις πολιτιστικές και κοινωνικοοικονομικές του ρίζες σε μεγάλο μέρος της επικράτειας.

Ερωτάται η κα Υπουργός
1. Έχει παραληφθεί επισήμως η επιστημονική μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ από τη Γενική Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ); Η μελέτη αυτή μπορεί να αποτελέσει τη βάση για πολλά επιστημονικά στοιχεία που απαιτούνται στο πλαίσιο των απαιτούμενων ενεργειών του ΥπΑΑΤ για τη διασφάλιση της συνέχισης της βιντζότρατας.

2. Σε ποιο σημείο βρίσκεται η διαδικασία οριστικοποίησης του Σχεδίου Δράσης που οφείλει να προετοιμάσει η Γενική Διεύθυνση Αλιείας του ΥπΑΑΤ; Πότε προτίθεται το Υπουργείο να αποστείλει το Σχέδιο Δράσης στην αρμόδια υπηρεσία της Ε.Ε.;

3. Στον μέχρι σήμερα σχεδιασμό, έχουν συμπεριληφθεί τα στοιχεία της γεωγραφικής ιδιαιτερότητας της Ελλάδας (εκτεταμένη παράκτια και νησιωτική της φύση), παράλληλα με αυτά της τεχνικής ιδιαιτερότητας αυτού του τρόπου αλιείας; Πώς συγκεκριμένα προτίθεται η κυβέρνηση να διαφυλάξει αυτό το αλιευτικό εργαλείο εν όψει του νέου καθεστώτος;

4. Με ποιόν τρόπο θα γίνεται η παρακολούθηση του νέου συστήματος αλιείας, προκειμένου να διασφαλίζεται η συνέχεια της λειτουργίας της βιντζότρατας που καθιερώνεται στο πλαίσιο των νέων Ευρωπαϊκών Κανονισμών; Υπάρχει πρόβλεψη χρηματοδότησης ενός τέτοιου μηχανισμού, ο οποίος θα έχει την ευθύνη σύνταξης των προβλεπόμενων περιοδικών εκθέσεων, από τον κρατικό προϋπολογισμό;

5. Τί ενέργειες έχουν γίνει συνολικότερα (π.χ. καταγραφή δεδομένων σύστασης αλιεύματος στα κατά τόπους Λιμεναρχεία, καταγραφή των σημείων αλιείας - καλάδων, δημιουργία συστήματος στόλου βιντζότρατας κ.α. διαχειριστικά εργαλεία) σε σχέση με την προετοιμασία της συμμόρφωσης στον εν λόγω Ευρωπαϊκό Κανονισμό προκειμένου να προστατευτεί η βιντζότρατα και οι περίπου 1800 άνθρωποι των οποίων η επιβίωση εξαρτάται από τη συνέχιση του τρόπου αυτού αλιείας;

6. Έχει συσταθεί Επιτροπή υποστήριξης του Σχεδίου Δράσης που θα επωμιστεί την τεχνική ευθύνη στήριξης του παραδοσιακού αυτού τρόπου αλιείας έναντι των αρμόδιων υπηρεσιών της Ε.Ε.; Ποιά είναι η τεχνική προετοιμασία για τη στήριξη των θέσεων της Ελλάδας σε σχέση με την σχετική διαδικασία της Ε.Ε.;

7. Υπάρχει επεξεργασία νομοθετικού πλαισίου που θα συμβάλλει στην συμμόρφωση της Ελλάδας στα νέα δεδομένα, χωρίς να θιγεί η βιντζότρατα;

ΕΡΩΤΗΣΗ 2

Πλήρη ενημέρωση για το θέμα της βιντζότρατας και των πρωτοβουλιών που έχει αναλάβει μέχρι σήμερα για την επίλυση του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι αλιείς της Λέρου, μετά την απαγόρευση της χρήσης του συγκεκριμένου εργαλείου από την ΕΕ, παρέχει σε όλους τους εμπλεκόμενους υπουργούς με ερώτησή του ο βουλευτής Δωδεκανήσου, καθηγητής κ. Δημήτρης Κρεμαστινός. Απευθυνόμενος στους υπουργούς
1. Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας, κ. Γιάννη Διαμαντίδη
2. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστα Σκανδαλίδη
3. Oικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη
4. Οικονομικών, κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου
και με δεδομένο ότι δεν διαφαίνεται καμία πρόθεση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης να κάνει εξαίρεση για την Ελλάδα όσον αφορά την απαγόρευση χρήσης του συγκεκριμένου εργαλείου, γεγονός που αναγκάζει τους αλιείς να καταφύγουν υποχρεωτικά στη λύση της απόσυρσης και αποζημίωσης, ο βουλευτής ερωτά:

Γιατί δεν έχουν προβεί ακόμα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες (κοινές υπουργικές αποφάσεις κλπ.) ώστε να προσδιορισθούν οι σχετικές διαδικασίες και να καταβληθούν μέχρι την 30.12.10 οι αποζημιώσεις στους αλιείς εκείνους που θα αποσύρουν τελικά το εργαλείο βιντζότρατα;

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης.

Κύριοι Υπουργοί,
Στις 15.12.2009 υπέβαλα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ερώτηση που αφορούσε το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αλιείς που χρησιμοποιούν το εργαλείο γνωστό ως βιντζότρατα. Η ερώτηση είχε ως εξής:

«Ως γνωστόν στη χώρα μας η αλιεία παραδοσιακά πραγματοποιείται με βιντζότρατες ή μηχανότρατες.

Με προεδρικό διάταγμα του 1979 αποφασίστηκε η σταδιακή απόσυρση των βιντζότρατων έως το 1996, με το σκεπτικό ότι μέχρι το 1996 θα είχαν ούτως ή άλλως «γεράσει» τα σκάφη και τα μηχανήματα.

Με τον «Κανονισμό της Μεσογείου» για κάθε βιντζότρατα που αποσύρονταν μέχρι το 2000, δινόταν αποζημίωση 2.000.000. δρχ. Έτσι, από τις 1000 αρχικά βιντζότρατες απομένουν σήμερα 440.

Οι καταληκτικές ημερομηνίες δεν τηρήθηκαν -όχι χωρίς ευθύνη της πολιτείας- ενώ και παρά την περί απόσυρσης απόφαση, δόθηκαν ενδιαμέσως κάποιες νέες άδειες. Επιπλέον η συντήρηση δεν εποπτευόταν, μεταβαλλόταν σε αντικατάσταση μηχανημάτων και έτσι μερικές βιντζότρατες από το 1979 είναι ακόμα εν ενεργεία.

Αργότερα, το 2006 η Ελλάδα υπέβαλε πρόταση παρέκκλισης της Ελλάδας για τις βιντζότρατες η οποία έγινε αποδεκτή και δόθηκε παράταση που λήγει τον Απρίλιο του 2010.

Το αίτημα παρέκκλισης περιλάμβανε ένα σχέδιο διαχείρισης που προέβλεπε εν ολίγοις τα παρακάτω:
1. Επιστημονική έκθεση με τεκμηριωμένα στοιχεία ότι δεν καταστρέφεται η «ποσειδωνία».

2. Ελέγχους λειτουργίας του σκάφους.

3. Παρακολούθηση του σκάφους, ώστε να μην υπάρχει παράνομη αντικατάσταση ή μετεσκεύαση.

Το θέμα αφορά όλη τη νησιωτική Ελλάδα αλλά ιδιαίτερα για τα μικρά νησιά έχει ζωτική σημασία.

Ειδικότερα, η Λέρος διαθέτει αυτή τη στιγμή 13 βιντζότρατες και μόνο 4 μηχανότρατες. Η οικονομία του νησιού βασίζεται κατά κύριο λόγο στην αλιεία και η οριστική απόσυρση -και μάλιστα χωρίς αποζημίωση- θα αποτελούσε πραγματικό πλήγμα για τις οικογένειες των αλιέων που τις χρησιμοποιούν.

Είναι κατά συνέπεια λογικό να γίνει αποδεκτό το αίτημα για δίκαιη επίλυση του θέματος. Σε οποιαδήποτε όμως περίπτωση, είναι αδιανόητο να μην αποζημιωθούν οι άνθρωποι εάν αναγκαστούν να σταματήσουν τώρα την επαγγελματική τους δραστηριότητα.

Ερωτάται η κ. Υπουργός
• Πώς προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των ιδιοκτητών βιντζότρατων, προτού εξελιχθεί σε μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα για το νησί της Λέρου;"

Στην ερώτησή μου, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απάντησε με το 293/11.1.10 έγγραφό του, δια του οποίου με ενημέρωσε ότι είχε εκπονηθεί «Σχέδιο Διαχείρισης για τη διενέργεια αλιείας με το αλιευτικό εργαλείο γρίπος που σύρεται από σκάφος ή τράτα ή βιντζότρατα» το οποίο βρισκόταν στο στάδιο της διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο ίδιο έγγραφο αναφερόταν ότι σε κάθε περίπτωση μέσω κοινοτικών προγραμμάτων (ΜΟΠ, PESCA) δόθηκε η δυνατότητα οικονομικής ενίσχυσης σε όσους από τους αλιείς επιθυμούσαν να αποσύρουν από την αλιεία το αλιευτικό εργαλείο «βιντζότρατα» και να συνεχίσουν να λειτουργούν με τα υπόλοιπα αλιευτικά εργαλεία.

Για το θέμα αυτό, είχα και σχετική αλληλογραφία με την αρμόδια Υπουργό, η οποία με την από 26.3.10 επιστολή της, με διαβεβαίωσε ότι το Υπουργείο σχεδίαζε να αποστείλει στην Ε.Ε. σχέδιο διαχείρισης προκειμένου να το εργαλείο βιντζότρατα να πάρει παράταση για 2 ακόμη χρόνια (η παράταση που είχε δοθεί έληγε στις 31.5.10) και ότι υπήρχε πάντα η δυνατότητα αποζημίωσης των αλιέων για απόσυρση τους σκάφους τους.

Στη συνέχεια στις 28.7.10 υπέβαλα δεύτερη σχετική ερώτηση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης η οποία είχε ως εξής:

«Σε συνέχεια της από 15.12.09 ερώτησής και της σχετικής αλληλογραφίας που ανταλλάξαμε όσον αφορά τις βιντζότρατες, επανέρχομαι στο θέμα μετά από τις πρόσφατες εξελίξεις, δηλαδή την απόφαση της Ελληνίδας Επιτρόπου για την Αλιεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση -όπως δημοσιεύθηκε στον ελληνικό Τύπο- αλλά και την από 22.6.10 επιστολή του Γενικού Διευθυντή Αλιείας της Ε.Ε., η οποία αναφέρεται σε ελλείψεις όσον αφορά το Διαχειριστικό Σχέδιο για την αλιεία με βιντζότρατα που υποβλήθηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τον Απρίλιο του 2010.

Οι σύλλογοι των αλιέων υποστηρίζουν ότι οι ελλείψεις που επισημαίνει η Κομισιόν στο διαχειριστικό σχέδιο, είναι δυνατόν να συμπληρωθούν δεδομένου ότι υπάρχουν έγκυρες επιστημονικές έρευνες, οικολογικών και άλλων οργανώσεων, που αποδεικνύουν ότι η χρήση του εργαλείου δεν βλάπτει το θαλάσσιο περιβάλλον. Αναφέρουν, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένα τη μελέτη που εκπονήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) στο πλαίσιο του ΕΠΑΛ 2000-2006 (με τη συγχρηματοδότηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων), η επίσημη αξιοποίηση της οποίας θα οδηγούσε ενδεχομένως την Ευρωπαϊκή Ένωση να δεχθεί το αίτημα εξαίρεσης της Ελλάδας από την απαγόρευση χρήσης του εργαλείου.

Για την καλύτερη υποστήριξη της πρότασής τους, μάλιστα, οι ενδιαφερόμενοι προτείνουν τη σύσταση ειδικής επιτροπής που θα απαρτίζεται από εκπροσώπους της Εθνικής Ένωσης Πλοιοκτητών-Επαγγελματιών Αλιέων, της Διεύθυνσης Αλιείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του ΕΛΚΕΘΕ, που θα μεταβεί στις Βρυξέλλες προκειμένου να εκθέσει αναλυτικά τις απόψεις της.

Επειδή η κατάργηση της λειτουργίας της βιντζότρατας θα έχει ως επίπτωση την απώλεια εργασίας 1.200 περίπου αλιεργατών στη χώρα μας και άρα στον κοινωνικό ιστό αρκετών παραμεθόριων περιοχών μας και μάλιστα σε μια πολλή δύσκολη οικονομικά εποχή,

Επειδή απομένουν μόνο δύο μήνες από την επίσημη έναρξη της φετινής αλιευτικής περιόδου (1/10/10), διάστημα στο οποίο ενδεχομένως δεν θα έχει ληφθεί οριστική απόφαση, και άρα η χρήση του εργαλείου θα είναι παράνομη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους αλιείς και τις οικογένειές τους,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

1. Προτίθεται να συμπληρώσει τις ελλείψεις του διαχειριστικού σχεδίου για τις βιντζότρατες, σύμφωνα με τις υποδείξεις του Γενικής Διεύθυνσης Αλιείας της Ε.Ε. και αν ναι, με ποιο τρόπο και με ποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα;

2. Προτίθεται να συγκροτήσει ειδική επιτροπή που θα μεταβεί στις Βρυξέλλες, προκειμένου να υποστηρίξει το ολοκληρωμένο διαχειριστικό σχέδιο για τις βιντζότρατες και ποια θα είναι η σύνθεσή της;

3. Προτίθεται να ζητήσει από την Ε.Ε. να επιτραπεί κατ' εξαίρεση στους αλιείς να συνεχίσουν από 1/10/10 να κάνουν χρήση του εργαλείου έως ότου εκδοθεί οριστική απόφαση από την Ε.Ε. όσον αφορά την Ελλάδα;»
Στην ερώτηση αυτή, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απάντησε με το 47/1.9.10 έγγραφο, δια του οποίου με ενημέρωνε ότι μέχρι την τελική αποδοχή ή απόρριψη του διαχειριστικού σχεδίου από την Ε.Ε., δεν δινόταν η δυνατότητα για συνέχιση της λειτουργίας του εργαλείου κατ' εξαίρεση των άρθρων 9 και 13 του Κανονισμού, αναφέροντας ότι στη σύνταξη του Διαχειριστικού Σχεδίου είχαν ληφθεί υπόψη όλα τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία.

Κύριοι Υπουργοί,

Δεδομένου ότι δεν διαφαίνεται καμία πρόθεση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης να κάνει εξαίρεση για την Ελλάδα όσον αφορά την απαγόρευση χρήσης του συγκεκριμένου εργαλείου, οι αλιείς θα καταφύγουν υποχρεωτικά στη λύση της απόσυρσης και αποζημίωσης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που περιήλθαν σε γνώση μου, υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα κονδύλι 30 εκ. ευρώ στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιεία (μέτρο 1.1.) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από το οποίο θα αποζημιωθούν οι αλιείς εκείνοι που θα υποβάλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την απόσυρση του εργαλείου βιντζότρατα. Τα ποσά της αποζημίωσης κυμαίνονται από 50.000 έως 200.000 ευρώ. Όμως οι αποζημιώσεις πρέπει να έχουν εκταμιευθεί μέχρι το αργότερο την 30.12.10 αλλιώς τα χρήματα επιστρέφουν οριστικά στα κοινοτικά ταμεία. Για να καταστεί δυνατό κάτι τέτοιο, πρέπει να προσδιοριστεί η διαδικασία μέσω της οποίας θα υποβληθούν οι αιτήσεις, γεγονός που απαιτεί συνεργασία μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων.

Επειδή είναι προφανές ότι οι άνθρωποι αυτοί -πρόκειται για λίγους βιοπαλαιστές- δεν έχουν κανένα περιθώριο και καμία άλλη επιλογή από την απόσυρση, εισπράττοντας την ανάλογη αποζημίωση, αφού εκείνοι και οι οικογένειές τους θα αντιμετωπίσουν πλέον από την 1 Ιανουαρίου 2011 κυριολεκτικά θέμα επιβίωσης,

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

• Γιατί δεν έχουν προβεί ακόμα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες (κοινές υπουργικές αποφάσεις κ.λπ.) ώστε να προσδιορισθούν οι σχετικές διαδικασίες και να καταβληθούν μέχρι την 30.12.10 οι αποζημιώσεις στους αλιείς εκείνους που θα αποσύρουν τελικά το εργαλείο βιντζότρατα;

Ο ερωτών βουλευτής

Δημήτρης Κρεμαστινός