του Γιώργου Μαλούχου
Μια συζήτηση για την Ελλάδα, την Ευρώπη και την κρίση, με τον Ζακ Λανγκ, απεσταλμένο του υποψήφιου προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ στην Αθήνα.
Ο Ζακ Λανγκ, ιστορικό στέλεχος των Γάλλων σοσιαλιστών, βρέθηκε την Πέμπτη στην Αθήνα τόσο ως παλιός φίλος της Ελλάδας, όσο και ως ειδικός απεσταλμένος του υποψηφίου προέδρου Φρανσουά Ολάντ για την προεδρεία της Γαλλίας. Ειδωθήκαμε στο ξενοδοχείο του λίγο πριν ξεκινήσει για την ομιλία του στο ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Κίνησης, στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα και στη συνέχεια για να γίνει δεκτός από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια πριν αναχωρήσει το μεσημέρι της ίδιας ημέρας για το Παρίσι.
Η συνάντηση μαζί του, είναι πάντοτε και μια συνάντηση με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία, καθώς ο ρόλος του υπήρξε καθοριστικός στη γαλλική πολιτική ζωή δίπλα στον Φρανσουά Μιτεράν. Όμως αυτή η συζήτηση δεν είχε αντικείμενο το παρελθόν αλλά το παρόν και, κυρίως, το μέλλον – αν και σε μια σύντομη αναφορά του δεν έκρυψε τις πολλές προσπάθειες που κατέβαλλαν οι Γάλλοι σοσιαλιστές να πείσουν κάποτε τους Ελληνες φίλους τους, όπως τον Ανδρέα ή τη Μελίνα, για το ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να μείνει έξω από την Ευρώπη... «Η Μελίνα, θα αγωνιζόταν και θα μας καλούσε όλους να αγωνιστούμε», λέει και η αγάπη του για εκείνη γίνεται αμέσως φανερή στο πρόσωπό του. Και ο Μιτεράν; Αν ζούσε ο Μιτεράν; «Ο Μιτεράν δεν θα είχε αφήσει ποτέ τα πράγματα να εξελιχθούν έτσι. Κατάφερνε ακόμα και τη Θάτσερ να κάμψει με την πειθώ του. Συζητούσαν πολλές φορές, εκείνη συχνά έλεγε «όχι» και μετά πάλι «όχι», αλλά ο Μιτεράν μπορούσε να πείθει και πολλές φορές, το «όχι» γινόταν τελικά «ναι»»…
«Θα αναθεωρήσουμε το Δημοσιονομικό Σύμφωνο»
Το μήνυμα που κόμισε ο Λανγκ στην Αθήνα είναι απόλυτα ξεκάθαρο και προοιωνίζεται μείζονα ανατροπή στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή: αν ο επόμενος πρόεδρος της Γαλλίας είναι ο Φρανσουά Ολάντ, το Παρίσι θα απαιτήσει και την αναθεώρηση του Δημοσιονομικού Συμφώνου καθώς και τον επαναπροσδιορισμό συνολικά της τροχιάς που έχει λάβει τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη. Ο Λανγκ είναι κατηγορηματικός προς αυτό το σημείο, θεωρώντας ότι αυτή η πολιτική, όπως λέει, «μας οδηγεί κατευθείαν πάνω στον τοίχο. Δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει πουθενά μια πολιτική που απαιτεί λιτότητα και μόνο. Χρειάζεται ανάπτυξη και επένδυση στο πιο πολύτιμο αγαθό μας, στη φαιά ουσία. Επένδυση στην εκπαίδευση, στην έρευνα και στην καινοτομία. Σ’ αυτό το σημείο έχουμε μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τους Ασιάτες».
Στην παρατήρηση ότι η σημερινή γερμανική ηγεσία θα φανεί πιθανότατα ανυποχώρητη σε μια τέτοια προοπτική, απαντά, με γλυκό ύφος: «ε, λοιπόν, εξίσου ανυποχώρητη θα είναι και η επόμενη γαλλική κυβέρνηση. Υπενθυμίζω άλλωστε ότι, εκτός όλων των άλλων, υπάρχουν και τα κοινοβούλια που πρέπει να κυρώσουν τέτοιου είδους συνθήκες, κάτι που με σοσιαλιστική πλειοψηφία στη Γαλλία, δεν πρόκειται να συμβεί. Αυτή η κατεύθυνση της Ευρώπης, μας βρίσκει απολύτως αντίθετους. Ηδη το κάναμε επισήμως γνωστό στη Γαλλική Βουλή», λέει.
Οσο για το ερώτημα «και που είναι η Γαλλία» σήμερα, η απάντηση του είναι κάθετη: «άλλο η Γαλλία της σημερινής ηγεσίας και άλλο η Γαλλία του αύριο. Η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει δέσμια μιας ηγεμονίας της ιδεολογίας της λιτότητας. Δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι αδρή προς τους κερδοσκόπους και σκληρή με τους λαούς». Όπως αναφέρει ο Λανγκ, «το γαλλικό σοσιαλιστικό κόμμα βρίσκεται άλλωστε σε συνεχείς επαφές με το αντίστοιχο γερμανικό, επιχειρώντας τη διαμόρφωση κοινών θέσεων σχετικά με την επόμενη ημέρα, μετά τις γαλλικές εκλογές και, λίγο αργότερα, μετά και μια επίσης ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή στο Βερολίνο. Δεν θεωρώ ότι μια γαλλική σοσιαλιστική κυβέρνηση θα μπορέσει να τα αλλάξει όλα μόνη της, αλλά είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ένα σημαντικό νέο ρεύμα και θα αλλάξει το κέντρο βάρους στο γαλλογερμανικό δίπολο».
Οι ευθύνες για το που φτάσαμε σήμερα δεν πρέπει να συσκοτίζονται: αναφέρεται λοιπόν στις ελληνικές ευθύνες για την εξέλιξη του κράτους τα προηγούμενα χρόνια, όμως, την ίδια στιγμή, εκφράζει την απόλυτη αλληλεγγύη του στον ελληνικό λαό για την τεράστια προσπάθεια που καταβάλει και τον συγχαίρει για τη σοφία της επιλογής να μην εγκαταλείψει τον αγώνα για τη θέση της Ελλάδας στο κοινό νόμισμα, κάτι που, όπως υποστηρίζει, «θα ισοδυναμούσε με ολοκληρωτική καταστροφή, που θα γύριζε τη χώρα πάρα πολύ πίσω. Τιμά τον ελληνικό λαό που δεν επιτρέπει να συμβεί κάτι τέτοιο».
Ταυτόχρονα, όμως, σημειώνει ξανά ότι όλες αυτές οι θυσίες είναι αδιανόητο να μην συνοδεύονται από προσπάθειες ανάπτυξης και επιμένει ότι αυτή θα είναι μια ακόμα κεφαλαιώδης και βαθιά διαφορά πολιτικής αν υπάρξει αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία της Γαλλίας. «Το παρόν πρόγραμμα έχει θετικά στοιχεία» λέει, «όπως λ.χ. αυτό που αφορά την απομείωση του χρέους και, βέβαια, ορισμένα μέτρα για το συμμάζεμα των δαπανών του κράτους που είναι απαραίτητο να γίνει. Όμως, δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει σε διέξοδο, δεν αφήνει τις απαραίτητες χαραμάδες ελπίδας, γιατί κάτι τέτοιο απαιτεί επένδυση σε υποδομές, στην εκπαίδευση, στους ανθρώπους. Χρειάζεται μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε μέτρα λιτότητας και μέτρα ανάπτυξης».
Η πλήρης κυριαρχία μιας σκληρά φιλελεύθερης δεξιάς στην Ευρώπη είναι, για τον Ζακ Λανγκ, η κύρια αιτία της σημερινής πραγματικότητας, που βλέπει ότι «δεν απειλεί φυσικά μόνον την Ελλάδα αλλά και πολλές άλλες χώρες».
Μεγάλες όμως είναι και οι αντιρρήσεις του στο θεσμικό πεδίο: «η συζήτηση για την απώλεια κυριαρχίας με αυτή τη μορφή, για τις επιβολές επιτροπείας και για τις διάφορες «task force» γραφειοκρατών που δημιουργούν μια μη νομιμοποιημένη υπερεξουσία, με βρίσκει κάθετα αντίθετο, όπως συμβαίνει και με τα μέτρα που αυτές οι ομάδες επιχειρούν να επιβάλλουν». «Εξοργίζομαι», συνεχίζει, «με τον τρόπο με τον οποίο θίγουν την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού, με την προσβολή την οποία υφίσταται ένας μεγάλος και ιστορικός λαός. Δεν μπορεί να τίθεται σε επιτροπεία ειδικά η Ελλάδα. Εάν χρειάζεται επιτροπεία, να επιβληθεί σε όλες τις χώρες. Θα δεχόταν η Γερμανία να μπει σε επιτροπεία; Θα δεχόταν η Γαλλία; Και όμως, θα έπρεπε με αυτή τη λογική να είχαν μπει. Γιατί πρώτα η Γαλλία του Σιράκ και η Γερμανία του Σρέντερ παραβίασαν το Σύμφωνο Σταθερότητας, υπερβαίνοντας το 3% του ελλείμματος. Επίσης, θεωρώ απαράδεκτη αλλά και εντελώς ατελέσφορη τελικά την πολιτική με τις βάρβαρες περικοπές των αμοιβών και των συντάξεων, όπως και λανθασμένη τη δαιμονοποίηση του δημοσίου τομέα και τη λογική ότι μέσα από εκεί θα λυθούν όλα τα προβλήματα».
Ο Ζακ Λαγκ δηλώνει αισιόδοξος: «Εχω αισιοδοξία για την Ελλάδα. Πιστεύω ότι διαθέτει τις απαραίτητες διανοητικές και πνευματικές δυνάμεις που απαιτούνται και ιδιαίτερα η νέα γενιά, για να ξεπεράσει την κρίση και να βγει στο φως. Και, στην προσπάθεια αυτή, οι έλληνες φίλοι μας, θα μας βρουν αλληλέγγυους. Η Γαλλία του Φρανσουά Ολάντ θα στηρίξει την Ελλάδα και τις προσπάθειες των Ελλήνων με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Και, ακούστε», λέει στο τέλος: «Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα, δεν είναι Ευρώπη…»
Μια συζήτηση για την Ελλάδα, την Ευρώπη και την κρίση, με τον Ζακ Λανγκ, απεσταλμένο του υποψήφιου προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ στην Αθήνα.
Ο Ζακ Λανγκ, ιστορικό στέλεχος των Γάλλων σοσιαλιστών, βρέθηκε την Πέμπτη στην Αθήνα τόσο ως παλιός φίλος της Ελλάδας, όσο και ως ειδικός απεσταλμένος του υποψηφίου προέδρου Φρανσουά Ολάντ για την προεδρεία της Γαλλίας. Ειδωθήκαμε στο ξενοδοχείο του λίγο πριν ξεκινήσει για την ομιλία του στο ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Κίνησης, στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα και στη συνέχεια για να γίνει δεκτός από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια πριν αναχωρήσει το μεσημέρι της ίδιας ημέρας για το Παρίσι.
«Πρώτα η Γαλλία και η Γερμανία παραβίασαν το Σύμφωνο Σταθερότητας, υπερβαίνοντας το 3% του ελλείμματος» υπενθυμίζει ο Ζακ Λανγκ
Η συνάντηση μαζί του, είναι πάντοτε και μια συνάντηση με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία, καθώς ο ρόλος του υπήρξε καθοριστικός στη γαλλική πολιτική ζωή δίπλα στον Φρανσουά Μιτεράν. Όμως αυτή η συζήτηση δεν είχε αντικείμενο το παρελθόν αλλά το παρόν και, κυρίως, το μέλλον – αν και σε μια σύντομη αναφορά του δεν έκρυψε τις πολλές προσπάθειες που κατέβαλλαν οι Γάλλοι σοσιαλιστές να πείσουν κάποτε τους Ελληνες φίλους τους, όπως τον Ανδρέα ή τη Μελίνα, για το ότι η Ελλάδα δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να μείνει έξω από την Ευρώπη... «Η Μελίνα, θα αγωνιζόταν και θα μας καλούσε όλους να αγωνιστούμε», λέει και η αγάπη του για εκείνη γίνεται αμέσως φανερή στο πρόσωπό του. Και ο Μιτεράν; Αν ζούσε ο Μιτεράν; «Ο Μιτεράν δεν θα είχε αφήσει ποτέ τα πράγματα να εξελιχθούν έτσι. Κατάφερνε ακόμα και τη Θάτσερ να κάμψει με την πειθώ του. Συζητούσαν πολλές φορές, εκείνη συχνά έλεγε «όχι» και μετά πάλι «όχι», αλλά ο Μιτεράν μπορούσε να πείθει και πολλές φορές, το «όχι» γινόταν τελικά «ναι»»…
«Θα αναθεωρήσουμε το Δημοσιονομικό Σύμφωνο»
Το μήνυμα που κόμισε ο Λανγκ στην Αθήνα είναι απόλυτα ξεκάθαρο και προοιωνίζεται μείζονα ανατροπή στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή: αν ο επόμενος πρόεδρος της Γαλλίας είναι ο Φρανσουά Ολάντ, το Παρίσι θα απαιτήσει και την αναθεώρηση του Δημοσιονομικού Συμφώνου καθώς και τον επαναπροσδιορισμό συνολικά της τροχιάς που έχει λάβει τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη. Ο Λανγκ είναι κατηγορηματικός προς αυτό το σημείο, θεωρώντας ότι αυτή η πολιτική, όπως λέει, «μας οδηγεί κατευθείαν πάνω στον τοίχο. Δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει πουθενά μια πολιτική που απαιτεί λιτότητα και μόνο. Χρειάζεται ανάπτυξη και επένδυση στο πιο πολύτιμο αγαθό μας, στη φαιά ουσία. Επένδυση στην εκπαίδευση, στην έρευνα και στην καινοτομία. Σ’ αυτό το σημείο έχουμε μείνει πολύ πίσω σε σχέση με τους Ασιάτες».
Στην παρατήρηση ότι η σημερινή γερμανική ηγεσία θα φανεί πιθανότατα ανυποχώρητη σε μια τέτοια προοπτική, απαντά, με γλυκό ύφος: «ε, λοιπόν, εξίσου ανυποχώρητη θα είναι και η επόμενη γαλλική κυβέρνηση. Υπενθυμίζω άλλωστε ότι, εκτός όλων των άλλων, υπάρχουν και τα κοινοβούλια που πρέπει να κυρώσουν τέτοιου είδους συνθήκες, κάτι που με σοσιαλιστική πλειοψηφία στη Γαλλία, δεν πρόκειται να συμβεί. Αυτή η κατεύθυνση της Ευρώπης, μας βρίσκει απολύτως αντίθετους. Ηδη το κάναμε επισήμως γνωστό στη Γαλλική Βουλή», λέει.
Οσο για το ερώτημα «και που είναι η Γαλλία» σήμερα, η απάντηση του είναι κάθετη: «άλλο η Γαλλία της σημερινής ηγεσίας και άλλο η Γαλλία του αύριο. Η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει δέσμια μιας ηγεμονίας της ιδεολογίας της λιτότητας. Δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι αδρή προς τους κερδοσκόπους και σκληρή με τους λαούς». Όπως αναφέρει ο Λανγκ, «το γαλλικό σοσιαλιστικό κόμμα βρίσκεται άλλωστε σε συνεχείς επαφές με το αντίστοιχο γερμανικό, επιχειρώντας τη διαμόρφωση κοινών θέσεων σχετικά με την επόμενη ημέρα, μετά τις γαλλικές εκλογές και, λίγο αργότερα, μετά και μια επίσης ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή στο Βερολίνο. Δεν θεωρώ ότι μια γαλλική σοσιαλιστική κυβέρνηση θα μπορέσει να τα αλλάξει όλα μόνη της, αλλά είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει ένα σημαντικό νέο ρεύμα και θα αλλάξει το κέντρο βάρους στο γαλλογερμανικό δίπολο».
Οι ευθύνες για το που φτάσαμε σήμερα δεν πρέπει να συσκοτίζονται: αναφέρεται λοιπόν στις ελληνικές ευθύνες για την εξέλιξη του κράτους τα προηγούμενα χρόνια, όμως, την ίδια στιγμή, εκφράζει την απόλυτη αλληλεγγύη του στον ελληνικό λαό για την τεράστια προσπάθεια που καταβάλει και τον συγχαίρει για τη σοφία της επιλογής να μην εγκαταλείψει τον αγώνα για τη θέση της Ελλάδας στο κοινό νόμισμα, κάτι που, όπως υποστηρίζει, «θα ισοδυναμούσε με ολοκληρωτική καταστροφή, που θα γύριζε τη χώρα πάρα πολύ πίσω. Τιμά τον ελληνικό λαό που δεν επιτρέπει να συμβεί κάτι τέτοιο».
Ταυτόχρονα, όμως, σημειώνει ξανά ότι όλες αυτές οι θυσίες είναι αδιανόητο να μην συνοδεύονται από προσπάθειες ανάπτυξης και επιμένει ότι αυτή θα είναι μια ακόμα κεφαλαιώδης και βαθιά διαφορά πολιτικής αν υπάρξει αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία της Γαλλίας. «Το παρόν πρόγραμμα έχει θετικά στοιχεία» λέει, «όπως λ.χ. αυτό που αφορά την απομείωση του χρέους και, βέβαια, ορισμένα μέτρα για το συμμάζεμα των δαπανών του κράτους που είναι απαραίτητο να γίνει. Όμως, δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει σε διέξοδο, δεν αφήνει τις απαραίτητες χαραμάδες ελπίδας, γιατί κάτι τέτοιο απαιτεί επένδυση σε υποδομές, στην εκπαίδευση, στους ανθρώπους. Χρειάζεται μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε μέτρα λιτότητας και μέτρα ανάπτυξης».
Η πλήρης κυριαρχία μιας σκληρά φιλελεύθερης δεξιάς στην Ευρώπη είναι, για τον Ζακ Λανγκ, η κύρια αιτία της σημερινής πραγματικότητας, που βλέπει ότι «δεν απειλεί φυσικά μόνον την Ελλάδα αλλά και πολλές άλλες χώρες».
Μεγάλες όμως είναι και οι αντιρρήσεις του στο θεσμικό πεδίο: «η συζήτηση για την απώλεια κυριαρχίας με αυτή τη μορφή, για τις επιβολές επιτροπείας και για τις διάφορες «task force» γραφειοκρατών που δημιουργούν μια μη νομιμοποιημένη υπερεξουσία, με βρίσκει κάθετα αντίθετο, όπως συμβαίνει και με τα μέτρα που αυτές οι ομάδες επιχειρούν να επιβάλλουν». «Εξοργίζομαι», συνεχίζει, «με τον τρόπο με τον οποίο θίγουν την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού, με την προσβολή την οποία υφίσταται ένας μεγάλος και ιστορικός λαός. Δεν μπορεί να τίθεται σε επιτροπεία ειδικά η Ελλάδα. Εάν χρειάζεται επιτροπεία, να επιβληθεί σε όλες τις χώρες. Θα δεχόταν η Γερμανία να μπει σε επιτροπεία; Θα δεχόταν η Γαλλία; Και όμως, θα έπρεπε με αυτή τη λογική να είχαν μπει. Γιατί πρώτα η Γαλλία του Σιράκ και η Γερμανία του Σρέντερ παραβίασαν το Σύμφωνο Σταθερότητας, υπερβαίνοντας το 3% του ελλείμματος. Επίσης, θεωρώ απαράδεκτη αλλά και εντελώς ατελέσφορη τελικά την πολιτική με τις βάρβαρες περικοπές των αμοιβών και των συντάξεων, όπως και λανθασμένη τη δαιμονοποίηση του δημοσίου τομέα και τη λογική ότι μέσα από εκεί θα λυθούν όλα τα προβλήματα».
Ο Ζακ Λαγκ δηλώνει αισιόδοξος: «Εχω αισιοδοξία για την Ελλάδα. Πιστεύω ότι διαθέτει τις απαραίτητες διανοητικές και πνευματικές δυνάμεις που απαιτούνται και ιδιαίτερα η νέα γενιά, για να ξεπεράσει την κρίση και να βγει στο φως. Και, στην προσπάθεια αυτή, οι έλληνες φίλοι μας, θα μας βρουν αλληλέγγυους. Η Γαλλία του Φρανσουά Ολάντ θα στηρίξει την Ελλάδα και τις προσπάθειες των Ελλήνων με σεβασμό στην αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Και, ακούστε», λέει στο τέλος: «Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα, δεν είναι Ευρώπη…»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου