Ενημέρωση από το Δήμαρχο για το εμπορικό λιμάνι - γεφύρι της Άρτας

Απάντηση σε συλλόγους ενοικιαζομένων δωματίων

Σχετικά με την πρόοδο ωρίμανσης του έργου του θέματος και τις σχετικές ενέργειες και πρωτοβουλίες του Δήμου Πάρου και του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου, σας γνωρίζουμε -σε απάντηση του σχετικού (2)- τα ακόλουθα:

Το συγκεκριμένο έργο, λόγω του χαρακτηρισμού του ως εθνικού επιπέδου και του προϋπολογισμού δημοπράτησής του (άνω των 10.000.000€, πλέον ΦΠΑ), δεν εντάσσεται στην αρμοδιότητα του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου. Αρμόδιος φορέας ωρίμανσης και υλοποίησης είναι –μέχρι σήμερα- το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων (Υπ.Υ.Με.Δι.), το οποίο είχε εκπονήσει αρχικώς (προ εικοσαετίας και πλέον) τη μελέτη “Προγραμματικό Σχέδιο (Προκαταρκτική Έκθεση) Νέου Λιμένα Πάρου - Οριστική Μελέτη Έργων Α΄Φάσης και συναφείς μελέτες”. Στη μελέτη αυτή είχε προκριθεί ως καταλληλότερη θέση του νέου λιμένα η βόρεια ακτή του όρμου Μώλος της Δημοτικής Κοινότητας Αρχιλόχου, Δήμου Πάρου. Το έργο δεν προχώρησε εξαιτίας προσφυγής κατοίκων της περιοχής στο Συμβούλιο της Επικρατείας και της σχετικής απόφασης που ακολούθησε. Η συγκεκριμένη θέση (Μώλος) δεν έχει πλέον καμία προοπτική για τη χωροθέτηση του έργου, δεδομένου μάλιστα ότι έχει κατοχυρωθεί νομικά ότι βρίσκεται εντός υγροτοπικού συστήματος ενταγμένου στην κατηγορία των Μικρών Νησιωτικών Υγροβιοτόπων με κωδικό Y422PAR004 (ΦΕΚ ΑΑΠ 229/19.06.2012).

Ως εναλλακτική θέση για την εγκατάσταση του Νέου Εμπορικού Λιμένα Πάρου είχε προσδιορισθεί στην προαναφερόμενη μελέτη η θέση Καμινάκι, στη Δημοτική Κοινότητα Μάρπησσας, Δήμου Πάρου.

Με την από 02.07.2013 Συμπληρωματική Σύμβαση μεταξύ της τ. Διεύθυνσης Λιμενικών Έργων & Έργων Αεροδρομίων του Υπ.Υ.Με.Δι. και του Γραφείου Μελετών  ECOS ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Α.Ε. (σε σύμπραξη με το Γραφείο Μελετών ΓΕΩΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Ε.Π.Ε.), ανατέθηκε στο δεύτερο συμβαλλόμενο (Μελετητή) η εκπόνηση του Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan) και των αναγκαίων υποστηρικτικών μελετών για την ανάπτυξη του Νέου Εμπορικού Λιμένα Πάρου στη θέση Καμινάκι, με κύριους στόχους:

- τη μεταφορά στο νέο λιμένα των δραστηριοτήτων ελλιμενισμού εμπορικών πλοίων και φορτοεκφόρτωσης χύδην εμπορευμάτων (καύσιμα, προϊόντα λατομείου κλπ.) από το Λιμένα Πάρου (Παροικίας) στον οποίο σήμερα  εξυπηρετούνται, και

- το σχεδιασμό της νέας λιμενικής εγκατάστασης, ώστε να καλύπτονται με επάρκεια οι μελλοντικές ανάγκες διακίνησης εμπορευμάτων από και προς την Πάρο, με βάση τις προβλέψεις ροών για την επόμενη 25ετία.

Σύμφωνα με την παρακολούθηση της προόδου του έργου από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πάρου - Αντιπάρου και τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών  του Δήμου Πάρου, έχει υποβληθεί στο Υπ.Υ.Με.Δι., σε δύο φάσεις, το σύνολο των παραδοτέων που προβλέπονται στη εν λόγω σύμβαση, συγκεκριμένα:

- “Προβλέψεις Ροών και Σχεδιασμός Προτεινόμενης Διάταξης Λιμένα”, Νοέμβριος 2013,

- “Τεχνική Έκθεση επί του Προγραμματικού Σχεδίου”, Οκτώβριος 2014,

- “Προκαταρκτικός Προσδιορισμός Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (Π.Π.Π.Α.)”, Οκτώβριος 2014,

- “Κυματική Μελέτη”, Οκτώβριος 2014, και

- “Ακτομηχανική Διερεύνηση”, Οκτώβριος 2014.

Το κόστος κατασκευής του έργου εκτιμάται σύμφωνα με την Προκαταρκτική Έκθεση, Οκτ. 2014, 15.200.000€ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Στο ποσό αυτό οποίο περιλαμβάνονται το κόστος των υπολοίπων σταδίων της μελέτης (οριστική, εφαρμογής, ΜΠΕ κ.λπ.) εκτιμώμενο στο ποσό 313.000€ περίπου.

Με ενέργειες του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου, έγινε επίσης η προβλεπόμενη αυτοψία στη θαλάσσια περιοχή του έργου από συνεργείο της αρμόδιας εφορείας εναλίων αρχαιοτήτων, και έχει εκδοθεί η σχετική θετική απόφαση (αρ. πρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΕΕΑ/141193/84370/3295/ 23.12.14).   

Ο Δήμος Πάρου έχει εκφράσει κατ’ επανάληψη προς την κεντρική διοίκηση και τα αρμόδια υπουργεία:

- το Υπ.Υ.Με.Δι. ως αρμόδιο για την υλοποίηση του έργου, και

- το Υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής (Υ.ΝΑ.Ν.Π.) ως αρμόδιο για τη εθνική λιμενική πολιτική και για τον προγραμματισμό και την ιεράρχηση του σχεδιασμού και της ανάπτυξης των λιμένων στη χώρα, το επιτακτικό αίτημα του συνόλου της τοπικής κοινωνίας, και ιδιαιτέρως των κατοίκων της πόλης της Παροικιάς, για την κατά το δυνατόν συντομότερη ολοκλήρωση της ωρίμανσης και της κατασκευής των έργων του νέου λιμένα και τη μεταφορά των εμπορικών δραστηριοτήτων σε αυτό, διότι -εκτός από τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό στην παροχή των λιμενικών υπηρεσιών- το γεγονός αυτό:

- θα προκαλέσει ουσιαστική αποσυμφόρηση του οικισμού της Παροικιάς από οχλήσεις, οι οποίες είναι απολύτως ασύμβατες με τη φυσιογνωμία του,

- θα συμβάλει στην ανάδειξη της αισθητικής του και στην αναβάθμιση της επισκεψιμότητάς του, και

- θα ενισχύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών της Πάρου για την ευρύτερη περιοχής του Όρμου Παροικίας.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για το θέμα της υλοποίησης του Νέου Εμπορικού Λιμένα, έχουν γίνει οι εξής ενέργειες:

- Από το Δήμο Πάρου έχει σταλεί σχετική επιστολή προς τη Διεύθυνση Λιμενικών Υποδομών του Υπ.Υ.Με.Δι., με κοινοποίηση προς τον τ. Υπουργό Υ.Με.Δι. κ. Μ. Χρυσοχοϊδη και τον τ. Υπουργό Ναυτιλίας & Αιγαίου κ. Μ. Βαρβιτσιώτη με αίτημα προώθησης της διαδικασίας ωρίμανσης του έργου (αρ. πρωτ. 466/19.01.2015).

- Το θέμα έχει τεθεί από τον Δήμαρχο Πάρου προς τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου κ. Γ. Χατζημάρκο κατά την επίσκεψή του στην Πάρο και τη σύσκεψη στο Δημαρχείο στις 14.08.2015, σε συνδυασμό με το αίτημα χρηματοδότησης του έργου από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου 2014-2020 ή άλλους μηχανισμούς των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών & Επενδυτικών Ταμείων.

- Έχει τεθεί από τον Δήμαρχο Πάρου προς τον Υπουργό Υ.Με.Δι. κ. Χ. Σπίρτζη κατά την επίσκεψή του στην Πάρο και τη σύσκεψη στο Δημαρχείο στις 26.04.2016. Στη σύσκεψη αυτή εκφράστηκε μάλιστα η βούληση του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου να χρηματοδοτήσει την εκπόνηση των μελετών των επόμενων φάσεων με ιδίους πόρους.

- Η υψηλή προτεραιότητα του έργου και η αναγκαιότητα ένταξής στο σχέδιο εθνικής λιμενικής πολιτικής, έχει τεθεί επίσης υπόψη του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής & Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υ.ΝΑ.Ν.Π. κ. Χ. Λαμπρίδη, σε σύσκεψη στο Υ.ΝΑ.Ν.Π. στις 19.09.2016, από τον Δήμαρχο Πάρου και τον Πρόεδρο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου.

- Το έργο έχει ενταχθεί στον κατάλογο των προτεινόμενων έργων για την αναβάθμιση του Λιμένα Πάρου (Όρμου Παροικίας) και τη μεταφορά δραστηριοτήτων του λιμένα σε νέες θέσεις, όπως αυτός υποβλήθηκε στον Γενικό Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής & Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υ.ΝΑ.Ν.Π. κ. Χ. Λαμπρίδη, με το έγγραφο του Δήμου Πάρου με αρ. πρωτ. (Δημ. Λιμ. Ταμ. Πάρου - Αντιπάρου) 1127/30.09.2016, το οποίο επισυνάπτεται για ενημέρωσή σας.

- Το έργο έχει προταθεί από το Δήμο Πάρου προς ένταξη στον Προγραμματισμό Έργων στο πλαίσιο της επικαιροποίησης της Στρατηγικής για την Εθνική Λιμενική Πολιτική, η οποία εκπονείται από το Υ.ΝΑ.Ν.Π., με το έγγραφο του Δήμου Πάρου με αρ. πρωτ. 15483/15.11.2016, το οποίο επισυνάπτεται για ενημέρωσή σας.

- Ο Δήμος Πάρου έχει ζητήσει από την Επιτροπή Σχεδιασμού & Ανάπτυξης Λιμένων (Ε.Σ.Α.Λ.) του Υ.ΝΑ.Ν.Π. και τους συναρμόδιους φορείς, την επίσπευση της αποστολής στο Υ.ΝΑ.Ν.Π. των γνωμοδοτήσεων που εκκρεμούν και της προώθησης προς εξέταση στην Ε.Σ.Α.Λ. της υποβληθείσας μελέτης “Προκαταρκτικός Προσδιορισμός Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (Π.Π.Π.Α.)” για το πρώτο στάδιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου (Έγγραφα Δήμου Πάρου με αρ. πρωτ. 15483/15-11-2016 και 730/24-01-2017).

Η εκτέλεση δραστηριοτήτων εμπορικών πλοίων (φορτηγών, δεξαμενοπλοίων και Ro-Ro) και φορτοεκφορτώσεων στις υφιστάμενες λιμενικές εγκαταστάσεις, εξετάζεται επίσης στην υπό εκπόνηση εκπόνηση μελέτη “Γενικό Προγραμματικό Σχέδιο (Master Plan) Λιμένα Πάρου”, όπως έχει συμβατικά προβλεφθεί.

Στα υποβληθέντα παραδοτέα του Α’ Σταδίου της μελέτης Master Plan, η οποία έχει παραληφθεί από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πάρου - Αντιπάρου, επισημαίνεται -λαμβάνοντας υπόψη και τις εκτιμώμενες μελλοντικές εμπορευματικές ροές- ότι:

- “οι εμπορευματικές δραστηριότητες, πλην αυτών της ακτοπλοΐας, είναι παντελώς ασύμβατες με τις λειτουργίες τόσο του οικισμού και του παραλιακού μετώπου όσο και με αυτήν των τουριστικών υπηρεσιών που παρέχονται από το λιμένα” (Τεχνική Έκθεση, σελ. 169), καθώς επίσης

-  “στρατηγικός στόχος είναι η απεμπλοκή της εμπορευματικής δραστηριότητας από τις λοιπές χρήσεις του υφιστάμενου λιμένα και από το παραλιακό μέτωπο της Παροικιάς” και “μακροπρόθεσμος στόχος είναι η μεταφορά του εμπορικού λιμένα σε κατάλληλη θέση (π.χ. όπως προτείνει σχετική μελέτη στη θέση Καμινάκι), εκτός προστατευόμενων οικισμών και με επαρκή οδική σύνδεση” (Τεχνική Έκθεση, σελ. 171).

Σχετικά με τα ανωτέρω, έχει αναπτυχθεί με πρωτοβουλία του Δήμου Πάρου διαβούλευση με τους φορείς της Πάρου και υποβολή προτάσεων, μετά από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης Master Plan από τη μελετητική ομάδα στο Δημαρχείο Πάρου στις 10.01.2017.

Η μελέτη “Master Pan”, μετά την ολοκλήρωσή της -η περαίωση του Β΄Σταδίου της μελέτης προβλέπεται τον Ιούνιο 2017- θα υποβληθεί στην Ε.Σ.Α.Λ. προς έγκριση. Επισημαίνεται ότι για την εκτέλεση λιμενικών έργων καθώς και για κάθε αναγκαία παρέμβαση και δράση για την εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας και της ασφάλειας του λιμένα, απαιτείται προηγούμενη ένταξή τους στο Master Plan, με απόφαση της Ε.Σ.Α.Λ.

Επίσης για το ζήτημα της χρηματοδότησης του έργου, σας γνωρίζουμε ότι στην παρούσα φάση υπάρχει αδυναμία ένταξης στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Ε.Σ.Π.Α. 2014-2029 και σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, του συγκεκριμένου έργου, όπως και άλλων έργων που αφορούν τη δημιουργία, βελτίωση και επέκταση των λιμενικών υποδομών της Πάρου -στο Λιμένα Παροικίας ή σε άλλες θέσεις- διότι τα έργα αυτά δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο έργων του εγκεκριμένου “Στρατηγικού Πλαισίου Επενδύσεων Μεταφορών (ΣΠΕΜ) 2014-2025”, που αποτελεί προϋπόθεση για την κατάθεση  πρότασης χρηματοδότησης. Ο Δήμος Πάρου θα επιδιώξει -με τη συνδρομή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου- την εγγραφή έργων λιμενικών υποδομών της Πάρου στο ΣΠΕΜ 2014-2025 κατά την προβλεπόμενη αναθεώρησή του, που προβλέπεται το Νοέμβριο 2017.

Σημαντικό ανασταλτικό στοιχείο στην πρόοδο του έργου είναι ότι παρά τις προσπάθειες που -όπως προαναφέρεται- έχουν καταβληθεί, δεν υπάρχει από το Φορέα Υλοποίησης (Υπ.Υ.Με.Δι.) προγραμματισμός για την ανάθεση των επόμενων σταδίων της μελέτης του έργου.

Η θέση του Δήμου Πάρου στην παρούσα κατάσταση στασιμότητας του έργου, είναι να τηρηθούν σωρευτικά τα ακόλουθα:

- η αρμοδιότητα υλοποίησης του έργου, με βάση το επίπεδό του ως εθνικού επιπέδου και του προϋπολογισμού δαπάνης δημοπράτησης άνω των 10.000.000€, πλέον ΦΠΑ (άρθρο 14 του Ν. 3044/2002), να αναληφθεί από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με μεταφορά της αρμοδιότητας αυτής από το Υπ.Υ.Με.Δι. στην Περιφέρεια, μετά από Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α.) των Υπουργών Υπ.Υ.Με.Δι. και Υ.ΝΑ.Ν.Π.,

- η δαπάνη των υπολοίπων προς εκτέλεση σταδίων της μελέτης του έργου να καλυφθεί από πόρους του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου - Αντιπάρου, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ των δύο φορέων, και

- η δαπάνη της κατασκευής του έργου, με φορέα υλοποίησης την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, να καλυφθεί από πόρους κοινοτικά συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (Ε.Σ.Π.Α. 2014-2020 ή άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών & Επενδυτικών Ταμείων), μετά την εγγραφή του έργου στον υπό αναθεώρηση ΣΠΕΜ 2014-2025.  

Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία, και επιβεβαιώνουμε ότι ο Δήμος Πάρου θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά για την εξασφάλιση της τεχνικής, περιβαλλοντικής και χρηματοδοτικής ωρίμανσης του έργου, το οποίο έχει υψηλή αναπτυξιακή προτεραιότητα για την αναβάθμιση της ποιότητας  ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών της Πάρου και κυρίως την αποφόρτιση του Λιμένα Παροικίας από τις δραστηριότητες που βαρύνουν και την ανάδειξη του οικισμού και της ευρύτερης περιοχής του όρμου ως χώρου με σημαντική πολιτιστική, αισθητική και περιβαλλοντική αξία.

Στην προσπάθεια αυτή αναμένουμε τις προτάσεις των συλλόγων σας και των λοιπών τοπικών οικονομικών φορέων και οργανώσεων, ώστε με συντονισμένες πρωτοβουλίες να αναγνωρισθεί από την κεντρική και περιφερειακή διοίκηση η αναγκαιότητα του έργου και να τεθεί σε εφαρμογή -σε συνεργασία μαζί της- ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα δράσεων για την επίτευξη του σημαντικού αυτού κοινού μας στόχου.

Ο Δήμαρχος Πάρου

Μάρκος Ι. Κωβαίος